Część z Was deklaruje ambicje przedsiębiorcze. Ale nawet jeśli nie chcecie sami zakładać firmy, to z pewnością znacie kogoś, kto ją prowadzi. Specjalnie dla Was zebraliśmy najważniejsze fakty, o których trzeba pamiętać, kiedy chcecie łączyć pracę na etacie z własnym biznesem lub przejść z jednego do drugiego.
Przedsiębiorczość to również znajomość prawnych aspektów zatrudnienia. Możliwe, że i Ty w przyszłości będziesz „dawać pracę”. W polskim ustawodawstwie funkcjonują zróżnicowane formy umów, które można zawrzeć z pracodawcą. Umowa o pracę jest w pełni regulowana przez Kodeks pracy. Są to najbardziej sztywne ramy współpracy, jasno precyzujące zarówno prawa, jak i obowiązki zainteresowanych stron. Koszty zatrudnienia spadają także zarówno na pracodawcę, jak i pracownika (kwota brutto jest symboliczną sumą, za którą odprowadzane są rzeczywiste kwoty). Wśród umów cywilno-prawnych można wyróżnić umowę zlecenie oraz umowę o dzieło. Przepisy odnośnie do prawa pracy nie mają zastosowania przy tych umowach. Regulacji należy szukać w kodeksie cywilnym, który porządkuje bardziej kwestie dotyczące rozwiązania umów, aniżeli samych ich treści. W tej sytuacji podmioty mają dużą swobodę w kwestii ustalania warunków współpracy. Warto pamiętać o możliwości własnego wpływu na postanowienia w umowie – w zależności od sytuacji oraz potrzeb można wypracować wspólne stanowisko. Warto negocjować warunki.
Jestem zatrudniony i chcę rozpocząć własną działalność
Od strony prawnej nic nie stoi na przeszkodzie, aby jednocześnie pracować na jednej z powyższych form zatrudnienia oraz prowadzić własną działalność. To, o czym powinieneś pamiętać czy wiedzieć, to sposób odprowadzania składek społecznych oraz zdrowotnych przy okazji łączenia tych różnych zobowiązań. Jeżeli Twoje wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę wynosi więcej niż minimalna krajowa (w 2014 r. jest to 1680 zł brutto), podstawą do ubezpieczenia społecznego jest właśnie umowa o pracę. Co to znaczy? Że tę składkę odprowadza Twój pracodawca, nie płacisz jej ponownie z tytułu Twojej działalności. Inaczej jest z ubezpieczeniem zdrowotnym zarówno Twój pracodawca jak i Ty (w ramach swojej działalności gospodarczej) odprowadzacie składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 270,40 zł (kwota obowiązująca od stycznia do grudnia 2014 r.). W przypadku umowy zlecenie, jeżeli dochód miesięczny nie przekracza minimalnego wynagrodzenia, to obie składki (na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne) odprowadzane są z tytułu prowadzenia własnej działalności. Gdy ta kwota osiągnie próg płacy minimalnej lub będzie od niej wyższa, możesz wybrać w ramach którego Twojego działania chcesz odprowadzić składkę (dotyczy tylko składki na ubezpieczenie społeczne).
Niech Cię nie przestraszy postanowienie o zakazie konkurencji, które stanowi standardowy paragraf w umowach, podpisywanych z pracodawcą. Mówi on o konsekwencjach w przypadku Twojej współpracy z obecnymi bądź byłymi klientami firmy, dla której pracujesz, i takich sytuacji należy się wystrzegać. Jeśli nie pamiętasz go dokładnie, wróć do niego jeszcze raz i zapoznaj się z zasadami (może on również obowiązywać do roku czasu po zakończeniu stosunku pracy). Jednak same „zasady gry” są jasno sprecyzowane, dlatego nie będą stanowić przeszkody w Twoich własnych działaniach. Jest to właściwie jedyne pole konfliktu interesów, na które mógłbyś nadepnąć.
Najlepsze na koniec
Jeśli jest to Twoja pierwsza działalność gospodarcza, to otrzymujesz 50% „rabat” na koszty odprowadzane z działalności przez pierwsze 24 miesiące (ok. 450 zł miesięcznie vs 900 zł miesięcznie) od sfinalizowania formalności. Opracuj cały proces tworzenia profilu firmy i jej biznes plan, a także zadbaj o wszystkie szczegóły tak, aby mogła działać już od pierwszego dnia formalnego posiadania tego statusu. Potraktuj to jak wisienkę na torcie. Nie trać dwóch miesięcy na opracowywanie planów, które powinieneś mieć już gotowe. Pierwsze dwa lata prowadzenia działalności są decydujące o przyszłym sukcesie. Przejście od pomysłu do realizacji nie jest tak trudne, jakby się to mogło wydawać. Dostępne są narzędzia (takie jak analizy SWOT), które ułatwiają realną i obiektywną ocenę zagrożeń oraz szans. Musisz przede wszystkim zdobyć wiedzę na temat tego, czym chcesz się wyróżnić oraz tego, jak to robią inni. Dzisiejsze biznes plany różnią się od tych, które opracowywano jeszcze parę lat temu – są o wiele mniej skomplikowane. Dynamika zmian na rynku powoduje, że o powodzeniu pomysłu często decydują właściwie postawione, proste pytania.
A co na to Twój obecny pracodawca?
Wydaje się, że coraz częściej firmy zdają sobie sprawę z przedsiębiorczych aspiracji swoichpracowników. Niektóre z nich wspierają taką postawę, dając możliwość otworzenia działalności nawet w ramach ich struktur. Takim sztandarowym przykładem jest gigant Google, który 20% czasu pracowników (1 dzień pracy) przeznaczał na ich indywidualne projekty, dając swobodę, a także możliwość rozwijania autorskich pomysłów. Tak powstał np. gmail czy inne rozwiązania, bez których trudno sobie wyobrazić dzisiejszy internet. Jak się okazuje jednak, nawet Google coraz bardziej potrzebuje 100% czasu pracowników na działania, które stanowią trzon firmy, wskutek czego managerowie średniego i wyższego szczebla muszą ograniczać tę swobodę. Jeśli tendencje pracowników ku własnej działalności będą nabierać tempa, firmy będą musiały intensywniej zmieniać swoje strategie. O ile mniejsze firmy są elastyczne, o tyle większe posiadają większy kapitał, którym mogą wspierać przedsiębiorczość swoich pracowników, ale też bardziej
skomplikowane struktury, które tak jak w przypadku Google mogą po jakimś czasie zacząć wygrywać.
Informacje o badaniu
Badanie pracowników w ramach projektu „Komunikatywny Pracodawca” prowadzone jest przez Magazyn Exclusive Info od 2012 roku. Dotyczy absolwentów i pracowników umysłowych z Pokolenia Y i młodszych. Jest to pierwsze w Polsce badanie prowadzone z perspektywy pracownika, oparte na praktycznych metodach stosowanych w marketingu. Stanowi cenne źródło wiedzy możliwej do zastosowania przez działy HR, dla poprawy satysfakcji pracowników.
Więcej informacji na: exclusivemag.pl/Komunikatywny-Pracodawca
Tekst: Anna Stachurka, fot.: dreamstime.com
